Ἀποκαλυπτήρια τοῦ Μνημείου: ΣΤΗ ΜΑΝΝΑ -ΤΙΜΗ ΣΤΗ ΧΙΑ ΜΑΝΝΑ Στὶς Κατασκηνώσεις «Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» στὰ Σκλαβιὰ Χίου

ΤΙΜΗ ΣΤΗ ΧΙΑ ΜΑΝΝΑ

«Μαρία ὁλόχαρη, σὺ μονάχα μποροῦσες νὰ θερμάνεις τὸν Ἰησοῦ

μέσα στὴν ἀγκαλιά σου, δίνοντάς του μαζὶ γάλα καὶ φιλιά».

Ὁ ὕμνος στὴ Μάννα δέν μπορεῖ παρὰ νὰ ἀρχίζει ἀπὸ τὴ Θεία Μάννα, τὴν Παναγία, τὴν ἐκλεκτὴ καὶ μοναδική, ποὺ τὸν Ὑπερούσιον ἔτεξε τὴν Ἅγια Νύχτα καὶ ἔφερε τὸ Θεὸ ὡς ἄνθρωπο στὸ δικό μας κόσμο. Ἔγινε ἡ γέφυρα ἀπό τὴ γῆ στὸν οὐρανό, ἡ μάννα σύμβολο, ἡ καταφυγὴ καὶ ἡ σκέπη μας. Ἡ ὑμνογραφία τῆς ἐκκλησίας μας καὶ ὅλες οἱ τέχνες ἀπέδωσαν πλῆθος τὰ ἐγκώμια σ’ Αὐτή, ποὺ ἐβάσταξε τὸν Βαστάζοντα πάντα, ποὺ χώρεσε τὸν Ἀχώρητον, ποὺ μὲ τὸ Μέγα Μυστήριον τοῦ Τόκου της ἔγινε ἡ Μητέρα ὅλων μας.


Τιμοῦμε ὅμως σήμερα καὶ ἀποτίομε φόρο ὕψιστης εὐγνωμοσύνης, μέσα ἀπὸ αὐτὴ τὴ λαμπρὴ καλλιτεχνικὴ δημιουργία ποὺ ἀξιώθηκε ἡ Χίος τῆς μεγάλης εὐλογίας νὰ φιλοξενεῖ, ἔργο τῆς προικισμένης γλύπτριας Πωλίνας Κασιμάτη, ὁ καθένας μας τὴ δική του μάννα, τὴ σεβαστὴ καὶ πολυαγαπημένη. Ἡ Ἰὰς, αὐτὸ τὸ συμβολικό της ὄνομα, μὲ τὰ παιδιά της, ἔρχεται μὲ τὸ βαρὺ βηματισμό της ἀπὸ τὰ βάθη τῆς ἱστορίας τῆς Ἰωνικῆς γῆς, στιβαρή, δυναμικὴ καὶ ἀγωνίστρια, ἀλλὰ ταυτόχρονα στοχαστική, γλυκειὰ καὶ εὐαίσθητη καὶ φέρνει μαζί της ὅλες τὶς μάννες τοῦ τόπου μας καὶ τοὺς σκληροὺς ἀγῶνες τους στὰ πολύπλευρα μέτωπα. Σὲ τούτη τὴν ὀμορφότερη περιοχὴ τοῦ κόσμου, τὴν Ἰωνία, ποὺ σημαδεύτηκε βαθειὰ ἀπὸ τὶς μεγαλύτερες δωρεὲς ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοὺς πικρότερους πόνους, ἡ μάννα ἦταν αὐτὴ ποὺ πάτησε γερὰ στὶς προαιώνιες ρίζες, ποὺ σήκωσε ἀγόγγυστα τὰ βαρύτερα φορτία, ποὺ πάλαιψε ἀντρειωμένα μὲ τὸ γενναῖο σῶμά της, τὸ σπινθηροβόλο πνεῦμά της καὶ τὴν εὐγενικὴ ψυχή της γιὰ νὰ διατηρήσει τὴν τιμὴ καὶ τὴν ὑπόληψή της καὶ νὰ ἀναθρέψει τὰ παιδιά της μὲ τὶς πατροπαράδοτες ἱερὲς ἀξίες.

Ἰδιαίτερα ὅμως σήμερα τιμοῦμε τὴ Χῖα μάννα καὶ σ’ αὐτήν, στὴ διαχρονική της πορεία, ἀπευθύνουμε τὰ λόγια ποὺ ἀκολουθοῦν.

Μάννα τῆς Χίου, ποὺ στὸν αἰώνων τὸ διάβα ἔφερες τὰ παιδιά σου σ’ αὐτόν ἐδῶ τὸν εὐλογημένο τόπο καὶ μέσα στὴ δική σου θερμὴ ἀγκάλη ἀναρίθμητα βλέμματα ἀντίκρισαν τὸ φῶς τοῦ Δημιουργοῦ.

Μάννα τῆς προϊστορικῆς Χίου, ποὺ στὶς ἀπαρχὲς τῆς δημιουργίας, ὅταν ἀκόμα ἡ νῆσος μας ἦταν ἕνα μὲ τὴν Ἀσία, ἐσὺ τροφὸς καὶ προστάτης μετέφερες ἀπὸ τόπο σὲ τόπο τὰ παιδιά σου καὶ τοὺς δίδαξες τὴν ἐπιβίωση. Ἐσὺ μάννα γλυκειά, στὶς πρῶτες μόνιμες ἐγκαταστάσεις τῆς ὁμάδας σου, μαζὶ μὲ τὸ γάλα σου στάλαζες στις ψυχές τους ἀξίες καὶ ἰδανικά.

Μάννα τῆς ἀρχαίας Χίου, ὅταν οἱ μυκηναῖοι Ἕλληνες και λίγο μετὰ οἱ Ἴωνες ἦλθαν στὸ νησί, γέννησες καὶ ἀνέθρεψες τέκνα ἄξια τοῦ ἑλληνικοῦ μεγαλείου. Ἐδῶ, ὅπου ὁ μεγαλύτερος ποιητὴς τῶν αἰώνων ἔγραψε τὰ ἀθάνατα ἔπη του καὶ ἄλλοι ἐξέχοντες δόξασαν τὸν τόπο στὰ πέρατα τοῦ κόσμου, ἐσὺ μάννα Χιώτισσα, καμάρωνες τοὺς καρποὺς τῶν κόπων σου. Ἐσὺ, μάννα τῆς ὑπομονῆς ἔπνιγες τὸ δάκρυ σου, ὅταν ἀποχαιρετοῦσες τὰ παλικάρια σου γιὰ τὰ μεγάλα ταξίδια τους στὶς θάλασσες τοῦ κόσμου, ἀλλὰ τὸ ἄφηνες νὰ κυλήσει χαρούμενο, ὅταν τὰ ἔβλεπες νὰ ἐπιστρέφουν κουβαλώντας ἀγαθά καὶ ἰδέες. Στὴ Χίο τὴ ναυτομάννα, στὸν ἀτέλειωτο χρόνο ποὺ πρόσμενες τὴν ἐπιστροφὴ τῶν ἀντρῶν, ἐσὺ, μάννα καὶ πατέρας μαζί, ἐπάξια ἔφερνες σὲ πέρας τὶς διπλὲς βαριὲς ὑποχρεώσεις. Ἐσύ, ποὺ τὴν Πατρίδα τὴν εἶχες ἱερή, ξεπροβόδιζες μὲ τὴν εὐχή σου τὰ παιδιά σου στὸν πόλεμο καὶ ἦταν ἀπέραντη ἡ χαρὰ σου, ὅταν γύριζαν νικητές. Ἐσύ ὅμως θρήνησες πικρὰ, ὅταν πρῶτα οἱ Πέρσες καὶ ὕστερα ὁ Μιθριδάτης κατέστρεψαν συθέμελα τὸν τόπο καὶ ἔσερναν μυριάδες τά τέκνα σου στὴ σκλαβιά.

Καθὼς οἱ αἰῶνες κυλοῦσαν σ’ αὐτὸν τὸν προικισμένο ἀλλὰ τόσο πολύπαθο τόπο, ὅταν ἦρθε τὸ κήρυγμα τῆς Χριστιανοσύνης, σὲ σένα, Χιώτισσα μάννα, ἀνατέθηκε ἡ μεγάλη εὐθύνη νὰ μεγαλώσεις τὰ παιδιά σου μὲ τὶς χριστιανικὲς ἀρχές. Στὰ χρόνια τὰ βυζαντινά, ἐσὺ σεμνὴ καὶ θεοσεβής, μὲ προστάτισσα τὴν Πανύμνητο Μητέρα, ἔδινες τὸ παράδειγμα τῆς πίστης καὶ τῆς ἀρετῆς, πρόσφερες στοὺς πολυάριθμους ναοὺς καὶ τὰ λαμπρὰ μοναστήρια ἀφιερωμένους πιστούς καὶ ἀξιώθηκες νὰ δώσεις στὸν τόπο σου Μάρτυρες καὶ Ἁγίους. Ἐσὺ πάλι, καὶ στὰ εἰρηνικά καὶ στὰ ταραγμένα χρόνια, ἤσουν δίπλα στὰ παιδιά σου σὲ κάθε φιλανθρωπική, πνευματική, οἰκονομικὴ καὶ στρατιωτικὴ δραστηριότητα.

Χιώτισσα μάννα, στὴ γενοβέζικη τῶν 220 χρόνων κατάκτηση, πάλευες νὰ προστατέψεις τὰ τέκνα σου ὄχι μόνο ἀπὸ τὶς φανερὲς συμφορὲς τῆς ὑποδούλωσης, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τὴν ὕπουλη προπαγάνδα. Ἑλλάδα καὶ Ὀρθοδοξία ἦταν πάντα οἱ δύο βάσεις ποὺ θεμελίωνες τὴ διαπαιδαγώγηση τῶν παιδιῶν σου.

Καὶ ὕστερα, μάννα Χιώτισσα, ἐσὺ στάθηκες ὁ ἀκλόνητος βράχος στὰ χρόνια τῆς μακραίωνης τουρκικῆς σκλαβιᾶς. Μεγάλωνες τὰ παιδιὰ σου μὲ τὶς πατροπαράδοτες ὑψηλὲς ἀξίες καὶ ἤσουν ἐσὺ ποὺ σφυρηλατοῦσες τὸ χαρακτῆρα τους μὲ βαθειὰ πίστη, ἄσβηστη φιλοπατρία, ἀκάματη ἐργατικότητα, ἀπέραντη φιλομάθεια καὶ ἀγάπη γιὰ τὶς χαρὲς τῆς ζωῆς. Πόνεσες ὡς τὰ κατάβαθα τῆς ψυχῆς σου, ὅταν οἱ βάρβαροι σοῦ ξερίζωναν τὰ σπλάχνα σου στὶς φοβερὲς σφαγὲς τοῦ 1822, ἀλλὰ βρῆκες τὸ κουράγιο νὰ ξαναζωντανέψεις τὸν τόπο σου καὶ νὰ κρατήσεις γερὰ τὴν ἑλληνικὴ ψυχὴ.

Χιώτισσα μάννα, ὑποδέχτηκες περίλαμπρα τὸν ἀπελευθερωτικὸ στρατὸ τοῦ 1912 καὶ εἶχες φυλαγμένη τὴν ἑλληνικὴ σημαῖα, ποὺ ἔβαλες στὰ χέρια τῶν παιδιῶν σου, ὅταν τὰ ἔστειλες νὰ ἀγωνιστοῦν γιὰ τὴν πατρίδα. Τὸ ἴδιο ἔκανες στὸν πόλεμο τοῦ ’40, ὅταν ἑτοίμασες μαχητὲς ποὺ διακρίθηκαν καὶ στοὺς τρεῖς κλάδους τῶν ὅπλων, καὶ στὴν πικρὴ γερμανικὴ κατοχὴ πάλεψες πολύ σκληρά γιὰ τὴν ἐλευθερία καὶ τὴν ἐπιβίωση. Στὴν ἐλεύθερη Χίο ἐπιδόθηκες μὲ ζῆλο στὰ ἔργα τῆς εἰρήνης. Μὲ τὴν καλοσύνη, τὴν εὐγένεια καὶ τὴν περηφάνεια σου φρόντιζες στοργικὰ τὰ παιδιά σου καὶ τὰ ἀνέθρεψες συνεχιστὲς τῶν πατροπαράδοτων ἀξιῶν καὶ τῶν λαμπρῶν διακρίσεων.

Στὴν εἰρήνη καὶ στὸν πόλεμο, στὸν πλοῦτο καὶ στὴ φτώχεια, στὴ χαρὰ καὶ στὸ θρῆνο, πάντα ἤσουν ἡ μάννα τῆς θερμῆς προσευχῆς, ἡ μάννα τῶν σπλαχνικῶν εὐχῶν, ἡ μάννα τῶν ἱερῶν παραγγελμάτων γιὰ τὴν πίστη καὶ τὴν πατρίδα, ἡ μάννα τῆς γλυκειᾶς ἀπαντοχῆς, ἡ μάννα τῆς ζεστῆς ἀγκαλιᾶς, ἡ μάννα τῆς ἀπέραντης ἀγάπης, ἡ μάννα τῆς μεγάλης θυσίας, ἡ ΜΑΝΝΑ.

Ἀθηνᾶ Κ. Ζαχαροῦ - Λουτράρη

Ὁμιλία στὰ ἀποκαλυπτήρια τοῦ Μνημείου:

ΣΤΗ ΜΑΝΝΑ -ΤΙΜΗ ΣΤΗ ΧΙΑ ΜΑΝΝΑ

Στὶς Κατασκηνώσεις «Ὁ Ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός» στὰ Σκλαβιὰ Χίου

25 Ὀκτωβρίου 2014